Polao e e setlhogo ya kwa Marikana

 

#Sharpeville Massacre 1960
# Sharpeville Massacre 1960

Polao ya Marikana ya badiri ba meepo ba le masome a mararo le bone e bakwa ke South African Police Service (SAPS) ka 16 Phatwe 2012 ka nako ya seteraeke sa dibeke di le thataro kwa meepong ya platinum ya Lonmin kwa Marikana gaufi le Rustenburg kwa porofenseng ya North West ya Aforika Borwa. Polao eno e ne e le tiriso e e tlhokang maatla a masole go tla go tshireletso a Aforika Borwa kgatlhanong le baagi fa e sale ka Tsogologelo ya Soweto ka 1976 mme e ile ya tshwantshanngwa le polao ya Sharpeville ya 1960.[1][2]

marikana
Marikana

Polao e diragetse ka letsatsi la bosupa la seteraeke se se seng ka fa molaong kwa meepong, le fa batlhasedi ba ntlha e ne e le badiri ba go epa maje ba National Union of Mineworkers (NUM). seteraeke seno se ne sa simololwa ntle le tshegetso ya NUM[3].Badiraditshupetso ba ne ba batla gore ba duelwe madi a a kwa godimo thata, a a ka nnang R12 500 ka kgwedi, a ba neng ba tshwanetse go buisana ka one kwantle ga tumalano e e neng e setse e le teng ya tuelo ya botlhe. Dipego tsa pele, tse di neng tsa ganwa moragonyana, di ne tsa akantsha gore ba ne ba kgothaditswe mo kopong eno ke Association of Mineworkers and Construction Union (AMCU), e leng moganetsi wa NUM yo o ratang ntwa le yo o golang ka bonako. Fa NUM e ne e gana go emela dikopo tsa bone mme Lonmin a gana go kopana le bone, badiri ba moepo ba ba neng ba utlwisitswe botlhoko ba ne ba simolola seteraeke ka 10 Phatwe 2012. Ka di 11 tsa Phatwe, baemedi ba bagolo ba NUM ba ne ba thuntshetsa badiraditshupetso fa ba ne ba gwanta go ya kwa ofising ya NUM; badiraditshupetso ba le babedi ba ba gobetseng ba ne ba begwa ka phoso gore ba bolailwe, mme seo se ne sa oketsa dikgotlhang.

Tirisodikgoka gareng ga badiraditsupetso, SAPS, le batlhankedi ba pabalesego ba poraefete.

Fa gare ga 12 Phatwe le 14 Phatwe, tirisodikgoka e ne ya oketsega gareng ga badiraditshupetso, SAPS, le batlhankedi ba pabalesego ba poraefete ba ba thapilweng ke Lonmin. Mo nakong eno, fa badiraditshupetso ba ne ba itlhoma ka dibetsa mme mapodise a mangwe a ne a romelwa kwa Marika, batho ba le lesome ba ne ba bolawa. Ba le batlhano ba bone - batlhasedi ba le bararo le maloko a le mabedi a SAPS - ba ne ba bolawa mo ntweng e le nngwe fela ka 13 Phatwe. Mo godimo ga moo, badiredi ba le babedi ba pabalesego ba Lonmin ba ne ba bolawa ka 12 Phatwe, mme badiri ba bangwe ba le bararo ba kwa moepong wa Lonmin ba ne ba bolawa mo ditiragalong tse di rileng tse go akanngwang gore di bakilwe ke badiraditshupetso. Maiteko a a reteletsweng a go buisana ka tharabololo ya kagiso a ne a simololwa ke SAPS le boeteledipele jwa Amcu le NUM.NUM[4].

  1. Richard Stupart (16 August 2012). "The Night Before Lonmin's Explanation". African Scene. Retrieved 17 August 2012.
  2. "Marikana mine shootings revive bitter days of Soweto and Sharpeville". the Guardian. 2012-09-07. Retrieved 2022-10-20.
  3. http://saccps.org/pdf/1-2/SAPSS%201(2)%20Twala.pdf
  4. https://scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1991-38772018000300002